زعفران
زعفران گیاهی با نام علمی Crocus sativus از تیره زنبقیان که بعنوان چاشنی، رنگ‌دهنده و طعم دهنده غذا استفاده می‌شود. بیش از چندین هزار سال است که از زعفران، این ادویه طلایی، برای خوشبو و خوش‌طعم کردن غذاها و نیز از گیاه زعفران در درمان بیماری‌های پوستی، آسم، عفونت ادراری، بیماری‌های چشم، یرقان، پیش انداختن قاعدگی، رفع نفخ شکم، درد معده، کم خونی و مسکن دردهای لثه، استفاده می‌شود. خواص زعفران برای درمان بیماری و زیبایی‌ها به قدری است که لقب طلای سرخ را برازنده‌ی آن کرده است، خواصی که در کتب مختلف طب سنتی بارها به آن اشاره شده است.
فواید عسل برای سلامتی
- آنتی اکسیدان طبیعی : خواص آنتی اکسیدانی زعفران از پیری زودرس جلوگیری می‌کند و از آسیب رسیدن به پوست در مقابل اشعه نور خورشید که موجب رشد سلول‌های سرطانی می‌شود محافظت می‌کند، به همین سبب از زعفران در کرم‌ها و لوسیون‌های ضد آفتاب استفاده می‌شود.
- تقویت سیستم ایمنی بدن : مصرف منظم زعفران، گلبول‌ها سفید خون را افزایش می‌دهد در حالیکه منجر به افزایش گلبول‌های قرمز خون نمی‌گردد، از همین رو مصرف زیاد زعفران نمی‌تواند سبب غلظت خون شود. همچنین جلوگیری از فعالیت ویروس در بدن، دلیل دیگری برای اثبات ادعای افزایش سیستم ایمنی بدن توسط زعفران می‌باشد.
- انرژی بخش : کاروتنوئیدهای موجود در زعفران، موجب افزایش ذخیره انرژی و قدرت در عضلات بدن می‌شود. همچنین قدرت عکس العمل و هماهنگی بین ذهن و چشم‌ها با مصرف این ادویه طلایی، افزایش می‌یابد.
- بهبود عملکرد قلب : زعفران با افزایش ظرفیت پمپاژ قلب، خطر سکته قلبی و مشکلات قلبی را کاهش می‌یابد.
- ضد سرطان : تاثیر زعفران در درمان و پیشگیری از سرطان، به لطف وجود کروسین می‌باشد و از آنجایی که هضم کروسین برای بدن کار ساده‌ای نیست، سیستم گوارشی انسان آن را به کروستین تبدیل می‌کند که سلول‌های سرطانی را هدف می‌گیرد و آنها را از بین می‌برد.
- درمان آلزایمر : مصرف زعفران فعالیت مغز را افزایش می‌دهد و از زوال آن جلوگیری می‌کند. در تحقیقی با تزریق کروسین به موش‌ها، بهبود ظرفیت و عملکرد حافظه‌شان اثبات شد.
- سلامت استخوان : زعفران با افزایش سطح استروژن که برای رشد و ترمیم استخوان‌ها لازم است به سلامت استخوان‌های بدن کمک می‌کند.
- کمک به بینایی چشم : زعفران به سبب دارا بودن کروسین، جریان خون در چشم‌ها را بهبود می‌بخشد و از پیر چشمی جلوگیری می‌کند.
- درمان افسردگی : کروستین بوجود آمده از عسل در بدن، سطح تولید هورمون شادی‌آور (سروتونین) را در مغز افزایش می‌دهد، از همین رو، درمان افسردگی با زعفران، ممکن شده است.
- از دیگر فواید عسل برای سلامتی نیز می‌توان به کمک به درمان دیابت، بهبود عملکرد کبد، کاهش علائم و مشکلات پیش قاعدگی، تسکین دردهای شکمی، درمان آسم، بهبود زخم، محافظت از مغز و برطرف کننده زایمان سخت اشاره کرد.
عوارض زعفران برای بدن
مصرف بیش از حد زعفران بعنوان یک چاشنی در غذا و یا مکمل غذایی در دمنوش‌ها، ممکن است همانند دیگر مواد غذایی سبب عوارض و یا حتی واکنش آلرژیک در بدن افراد شود. از طرفی امکان تداخل دارویی با برخی از داروها مانند وارفارین و... نیز وجود دارد که قبل از مصرف آن با پزشک مربوطه مشورت نمایید. در مصرف زعفران باید دقت داشت :
- زعفران نباید روزی بیش از دو مرتبه و بیش از 30 تا 50 میلی‌گرم، در هر وعده مصرف شود.
- ماکزیمم مصرف زعفران در یک روز 1500 گرم می‌باشد که در زنان باردار (به خصوص ماه‌های اول بارداری) و یا کسانی که به این ادویه حساسیت دارند، مقدار کمتری می‌باشد.
- دوزهای بالای 5 گرم، سمی و حتی کشنده می‌باشد و ممکن است در زنان باردار، سبب سقط جنین شود.
از مهم‌ترین عوارض مصرف زیاد زعفران نیز، کاهش ضربان قلب، سردرد، اسهال، استفراغ، سرگیجه، بی حالی، رنگ پریدگی، سقط جنین، خونریزی از بینی، خونریزی رحم، کولیک روده و... می‌باشد.
طرز تهیه دمنوش زعفران
برای تهیه این دمنوش خوش طعم، به ازای هر نفر ¼ قاشق مرباخوری زعفران و 1 قاشق غذاخوری عسل نیاز دارید. ابتدا مقداری آب جوش بر روی مواد ریخته و آنها را مخلوط کنید و سپس آب جوش بیشتری در قوری ریخته و بر روی حرارت غیرمستقیم قرار دهید تا دم بکشد. برای داشتن دمنوشی آرامش‌بخش‌تر و خوش‌عطرتر، می‌توانید مقداری گلاب نیز به آن اضافه کنید.
این دمنوش دارای خواص متعددی برای بدن می‌باشد که بارزترین آنها، بهبود عملکرد دستگاه گوارش، ضد افسردگی، اشتها آور، کاهش فشارخون، ادرار آور و پاکسازی کلیه و مثانه می‌باشد.
نکاتی در مورد خرید و نگهداری زعفران
از آنجایی که زعفران، بعنوان گران‌ترین ادویه شناخته می‌شود؛ پس قبل از خرید و مصرف آن به یکسری از نکاتی که در ذیل اشاره شده، باید توجه داشت:
- زعفران مرغوب را با رنگ قرمز تیره انتخاب کنید؛ رنگ قرمز زعفران نشان دهنده کیفیت بهتر آن می‌باشد.
- زعفران نسبت به نور، بسیار حساس است؛ پس بهتر است زعفران را در ظرف تیره و یا در فویل پیچیده و در جای خنک نگهداری کنید.
- تاریخ انقضا زعفران تا دو سال می‌باشد ام هرچه مدت زمان طولانی‌تر نگهداری شود، کیفیتش پایین می‌آید.
- زعفران در غذا بصورت پودر شده، استفاده می‌گردد که برای اطمینان از کیفیت زعفران، آن را پس از خرید خودتان پودر کنید و یا اگر پودر زعفران خریداری می‌کنید آن را از مارک و فروشگاه معتبر تهیه کنید.
- بهترین نوع برای خرید زعفران، زعفران دخترپیچ است.
- برای پودر کردن زعفران، از آسیاب استفاده نکنید، زیرا وجب هدر رفت زعفران می‌شود، برای اینکار بهتر است از زعفران کوب‌های سنتی استفاده کنید.
منبع: ایران بوم گردی
دسته ها: مجله ایران بوم گردی طب سنتی
